[Quốc Tế] – Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller ngày 29/4 ra tuyên bố cho rằng vụ tàu hải cảnh Trung Quốc suýt va chạm với tàu cảnh sát biển Philippines cuối tuần trước “là lời nhắc nhở về hành vi quấy rối và đe dọa của Trung Quốc với tàu Philippines” trên Biển Đông.
“Chúng tôi kêu gọi Trung Quốc chấm dứt hành động khiêu khích và thiếu an toàn”, ông Miller nói, đồng thời cảnh báo Mỹ sẽ đáp trả “bất cứ hành vi tấn công nào nhằm vào lực lượng vũ trang Philippines”.
Tuyên bố được đưa ra sau khi Philippines cáo buộc tàu hải cảnh Trung Quốc có hành vi chạy cắt mặt, áp sát tàu cảnh sát biển BRP Malapascua ở khu vực gần bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam ngày 23/4, nơi Philippines bố trí lực lượng đồn trú trái phép.
Khi tàu Malapascua tới gần tới khu vực, tàu hải cảnh Trung Quốc số hiệu 5201 có kích thước lớn gấp đôi chạy cắt ngang hướng di chuyển của nó. Hạm trưởng tàu Malapascua cho biết tàu hải cảnh 5201 khi đó chỉ cách khoảng 45 m, buộc ông phải ra lệnh chuyển hướng để tránh va chạm.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc sau đó nói rằng tàu Malapascua đã “xâm phạm” khu vực mà không được sự cho phép và gọi đây là “hành động có tính toán từ trước và khiêu khích”. Tuy nhiên, Philippines bác bỏ, cho rằng họ đang thực hiện hoạt động “tuần tra bình thường”.
Theo hình ảnh phóng viên của AFP trên tàu cảnh sát biển của Philipin ngày 23 tháng 4 năm 2023 cho thấy tàu bảo vệ bờ biển BRP Malapascua (phải) của Philippines đang thực hiện hành động thì bị một tàu bảo vệ bờ biển Trung Quốc chạy cắt mặt tại Bãi cạn Second Thomas thuộc quần đảo Trường Sa ở Biển Đông.
AFP là một trong số các cơ quan truyền thông được mời tham gia cùng hai tàu Cảnh sát biển Philippines trong chuyến tuần tra dài 1.670 km (1.040 dặm) trên Biển Đông, ghé thăm hàng chục hòn đảo và rạn san hô.
Những năm gần đây, Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ Biển Đông, bao gồm cả quần đảo Trường Sa, phớt lờ phán quyết quốc tế rằng khẳng định này không có cơ sở pháp lý. (Ảnh của Ted ALJIBE / AFP)
Tàu hải cảnh Trung Quốc 5201 chạy cắt mặt tàu cảnh sát biển Philippines ngày 23/4. Ảnh: AFP
Hành động “xấu” của Trung Quốc diễn ra thường xuyên trên biển đông
Đây không phải lần đầu Trung Quốc bị cáo buộc quấy nhiễu tàu Philippines ở bãi Cỏ Mây. Bộ Quốc phòng Philippines cho biết Trung Quốc thường duy trì một tàu hải cảnh gần bãi Cỏ Mây để giám sát hoạt động của tàu cá Philippines.
Hải cảnh Trung Quốc cũng thường xuyên bị tố ngăn cản hoạt động tiếp tế cho Sierra Madre, tàu chiến cũ nát mà hải quân Philippines ủi lên bãi Cỏ Mây năm 1999, sau đó triển khai nhóm nhỏ binh sĩ đồn trú trái phép tại đây. Các binh sĩ này phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn thực phẩm, nước ngọt từ đất liền.
Trung Quốc đơn phương vẽ ra “đường chín đoạn” đòi yêu sách với phần lớn diện tích Biển Đông, trái với luật pháp quốc tế và phán quyết năm 2016 của Tòa Trọng tài Thường trực.
Mỹ là đồng minh theo hiệp ước với Philippines và có nghĩa vụ can thiệp nếu lực lượng vũ trang của Manila bị tấn công. Philippines chưa loại biên tàu Sierra Madre, đồng nghĩa bất cứ cuộc tấn công nào nhắm vào chiến hạm này đều có thể kích hoạt hiệp ước phòng thủ chung Mỹ – Philippines.
Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa phù hợp với luật pháp quốc tế, cũng như quyền chủ quyền, quyền tài phán với các vùng biển của Việt Nam.
“Mọi hoạt động tại khu vực Biển Đông cần tuân thủ nghiêm túc luật pháp quốc tế, tôn trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với các vùng biển của Việt Nam được xác lập phù hợp với UNCLOS”, phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng nói trong cuộc họp báo ngày 6/4.
